„Śnialnia. Śląski underground” – spotkanie autorskie z Rafałem Księżykiem.

„Alchemia, psychodelia i buddyzm w artystycznej enklawie na Górnym Śląsku. Ezoteryczna historia polskiej inteligencji. Co to jest Śnialnia? To miejsce, w którym się śni, i przestrzeń, gdzie sny się urzeczywistnia. Ich sen był snem o wolności.

Malarze Urszula Broll, Antoni Halor, Zygmunt Stuchlik, Andrzej Urbanowicz i Henryk Waniek wymknęli się do Śnialni z realiów PRL-u. W latach sześćdziesiątych XX wieku stworzyli przy ulicy Piastowskiej 1 w Katowicach legendarną Pracownię, która przetrwała sześć dekad. Najpierw kusiła duchowością, a po 1989 roku – ekscesem, testując granice odzyskanej wolności.

W kręgu oddziaływania Pracowni znalazły się ważne dla polskiej kultury postacie, m.in.: Zdzisław Beksiński, Henryk Mikołaj Górecki, Jerzy Illg, Ryszard Krynicki, Mieczysław Litwiński, Jarosław Markiewicz, Jacek Ostaszewski, Tadeusz Sławek, Olga Tokarczuk czy Ingmar Villqist.

Rafał Księżyk powraca z polifoniczną, osadzoną w śląskich realiach opowieścią o tym, co wydawało się eskapizmem, a zmieniło rzeczywistość. W Pracowni publikowano jedne z pierwszych w Polsce Ludowej samizdatów, stąd wyruszano w pionierskie psychodeliczne tripy, tutaj zaczął się polski buddyzm zen. Rozwinęła się wrażliwość, która pozwoliła spojrzeć na Śląsk i na Polskę w nowy sposób.

Rafał Księżyk - dziennikarz i krytyk muzyczny. W latach dziewięćdziesiątych redagował magazyny „Brum”, „Plastik”, „Antena Krzyku”, „City Magazine” i „Aktivist”. Od 2012 do 2017 roku był redaktorem naczelnym „Playboya”. Jest współautorem bestsellerowych autobiografii Tomasza Stańki, Roberta Brylewskiego, Tymona Tymańskiego, Muńka Staszczyka, Kazika Staszewskiego, Marcina Świetlickiego, a także autorem dwóch zbiorów esejów – „23 cięcia dla Williama S. Burroughsa” oraz „Wywracanie kultury. O dandysach, hipsterach i mutantach”. Za ten drugi otrzymał nominację do Nagrody Literackiej Gdynia. Za książkę „Dzika rzecz. Polska muzyka i transformacja 1989-1993” został nominowany do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy oraz do Nagrody Literackiej Gdynia oraz do Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Rafał Księżyk prowadzi audycję „Nokturn” w Programie 2 Polskiego Radia. Współpracuje z magazynem Dwutygodnik.com.

Stanisław Ruksza – kurator wystaw, historyk sztuki, autor tekstów, , wykładowca. Dyrektor TRAFO Trafostacji Sztuki w Szczecinie od 2017 roku i główny kurator instytucji. W latach 2008-2017 dyrektor programowy CSW Kronika w Bytomiu. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 2003-2004 współpracował z Andrzejem Urbanowiczem w legendarnej pracowni Piastowska 1 w Katowicach przy powstawaniu wystawy i książki „Katowicki Underground Artystyczny po 1953 roku” (Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice 2003). Kurator kilkuletniego cyklu, wystawy i książki „Projekt Metropolis” (Muzeum Śląskie w Katowicach, CSW Kronika w Bytomiu, Fundacja Imago Mundi), przepisującego różne narracje Górnego Śląska. Po śmierci Andrzeja Urbanowicza wielokrotnie wystawiał prace artysty i grupy Oneiron w kraju i za granicą.

Spotkanie odbędzie się 3 lutego (sobota) 2024 godz. 18:00 w Trafostacji Sztuki w Szczecinie.