150. ROCZNICA URODZIN HANSA HARTIGA

Zapraszamy w czwartek, 5 października 2023 roku o godzinie 18.00 do Muzeum Narodowego w  Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina na wydarzenie upamiętniające 150. rocznicę urodzin znakomitego pomorskiego malarza Hansa Hartiga.

W programie uroczystości m.in. otwarcie kameralnej ekspozycji obrazów Hartiga znajdujących się w kolekcji Muzeum Narodowego w Szczecinie, oraz pierwsza publiczna prezentacja nowego nabytku – „Nabrzeże rybackie zimą” z 2. dekady XX wieku. Wystawę uzupełniają także fotografie artysty z kolekcji Zenona Owczarka, badacza jego losów oraz twórczości.

Druga część wieczoru wypełni oryginalne spotkanie przy długim stole (urodzinowym). Inspiracją do takiej formy obchodów są zasady popularnego „long table”. Przy stole zasiądą muzealnicy, historycy sztuki, kolekcjonerzy, a także miłośnicy malarstwa Hansa Hartiga oraz przedwojennych losów Szczecina i Pomorza Zachodniego. W niezobowiązującej atmosferze będziemy rozmawiać o jego życiu i twórczości.

Do udziału w wydarzeniu uprawnia bilet edukacyjny, w cenie 5 zł.

Hans Hartig (1873 Carvin, obecnie Karnice – 1936 Berlin)

Pierwszych lekcji rysunku udzielał Hansowi Hartigowi Theodor Kugelmann, szczeciński malarz i nauczyciel rysunku w Gimnazjum Fundacji Mariackiej w Szczecinie. W 1894 roku kontynuował naukę jako wolny słuchacz w klasie pejzażu Paula Vorganga w Królewsko-Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie. Po odbyciu rocznej służby wojskowej w 2. regimencie grenadierów Fryderyka Wilhelma IV w Szczecinie powrócił do Berlina i w 1899 ponownie dołączył do klasy pejzażu Paula Vorganga, a w kolejnym roku akademickim trafił do klasy mistrzowskiej Eugena Brachta, uznawanego w środowisku berlińskim za prekursora pleneryzmu. Ze swoimi studentami prowadził on zajęcia na wolnym powietrzu, podkreślając znaczenie światła i relacje między światłem a barwą w malarstwie.

Pierwszym znaczącym osiągnięciem Hartiga była ekspozycja obrazu Dolina Odry w sali Eugena Brachta podczas Wielkiej Wystawy Berlińskiej w 1901 roku oraz wkrótce jego zakup do zbiorów berlińskiej Galerii Narodowej. Po przeniesieniu się Brachta w 1902 roku do Królewsko-Saskiej Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie, Hartig, podobnie jak inni studenci, podążył za mistrzem, by nadal studiować pod jego okiem.

Po zakończeniu studiów w 1906 roku Hartig powrócił do Berlina, w którym osiadł na stałe. Postanowił specjalizować się w widokach pomorskich miast, miasteczek i wsi i ich dawnej architektury. Podstawą kompozycji malarskich stanowiły liczne szkice i studia rysunkowe, chętnie także fotografował motywy do swoich przyszłych obrazów. Obrazy Hartiga o tematyce marynistycznej cieszyły się uznaniem odbiorców, popularność artyście zapewniły także wysokonakładowe graficzne reprodukcje jego dzieł malarskich. W 1909 roku wziął udział w wystawie sztuki niemieckiej w Nowym Jorku, prezentując Widok portu zimą, w 1910 roku zaś podczas dorocznej ekspozycji Wielkiej Wystawy Berlińskiej zdobył nagrodę Królewsko-Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych za obraz ukazujący nadmorski jesienny ogród, która umożliwiła artyście studyjny pobyt w 1911 roku na wyspie Sylt.

W 1913 roku uczestniczył w Biennale w Wenecji, w 1914 roku dostąpił zaszczytu oprowadzania po Wielkiej Wystawie Berlińskiej cesarza Wilhelma II. Stał się uznanym i cenionym malarzem oficjalnym, wiele wystawiał, jego prace sprzedawano w Europie i w Stanach Zjednoczonych.

Hartig cały czas utrzymywał kontakt ze Szczecinem i Pomorzem, bywał w Gartz an der Oder, Trzebiatowie, Gryficach, Nowym Warpnie. Chętnie malował widoki portowe pełne łodzi i statków. W 1916 roku został współorganizatorem i członkiem założonego w Szczecinie Stowarzyszenia Artystów Pomorskich (Pommerscher Künstlerbund). W 1932 roku otrzymał honorowe wyróżnienie Związku Artystów Berlińskich (Verein Berliner Künstler).

Z aktywnego udziału w życiu artystycznym zaczął wycofywać się po dojściu do władzy partii nacjonalistycznej. Pod koniec życia, chory na serce, tworzył w domu martwe natury i robił repliki swych wcześniejszych obrazów. Zmarł w lutym 1936 roku w swoim domu w Berlinie-Schönebergu i pochowany został na tamtejszym cmentarzu przy kościele pw. Dwunastu Apostołów.