2/5 BZ czyli Serhat Köksal – żywa legenda tureckiego undergroundu w TRAFO

Legendarny brytyjski dziennikarz i prezenter BBC – John Peel, który w swoich „Peel Sessions” nagrywał takich artystów jak Joy Division, The Cure, PJ Harvey czy Ultravox, zaprosił Serhata do trzech sesji, komentując: „Z całej muzyki, jaką słyszałem w Turcji, najbardziej podobało mi się 2/5 BZ” (BBC World Service).

Działalność artysty przez kolejne lata pozostaje w awangardzie kulturowo-politycznej w Turcji, co prestiżowy magazyn „The Wire” skomentował: „Jednym z pierwszych protestujących, którzy zmierzyli się z policją na placu Taksim, był 2/5BZ, pionier politycznie naładowanej tureckiej muzyki electro i ulubieniec nieżyjącego już Johna Peela”.

Początek lat zerowych dla Serhata Köksala to pierwsze eksperymenty z samplerami i pierwsze wojaże zagraniczne. W 1994 roku nagrał go sam John Peel podczas muzycznego researchu, a 2001 i 2004 roku gościł w radiu BBC, gdzie nagrał u Peela dwa materiały z cyklu Peel Sessions. Grywał w Europie i USA, w galeriach sztuki, na squatach lecz także na dużych festiwalach (m.in. z Death Grips czy Omarem Souleymanem). Brał udział w awangardowym festiwalu SKIF w Petersburgu, uczestniczył w pierwszych multimedialnych ekspozycjach sztuki współczesnej w Teheranie.

Warstwa wizualna 2/5 BZ to surowy, bezkompromisowy kolaż kojarzący się ze stylistyką Negativland lub video artem amerykańskiej grupy Emergency Broadcast Network z początku lat 90-tych. Istotną rolę w odgrywają w niej fragmenty tureckich filmów trashowych, kina klasy B z lat 70-tych – postacie z tych filmów pojawiają się w nowych, politycznych kontekstach. Sztandarowym hasłem Serhata Koksala jest „No Turistik/No Egzotik” – artysta od lat przybliża zagranicznej publiczności meandry współczesnej bliskowschodniej geopolityki, grając turystycznymi stereotypami Turcji popularnymi na Zachodzie, uwielbia tworzyć kalambury takie jak „ISIStanbul”, „Gazionalism” czy „Nottomanski/Sobieskullah”. Przetwarza oficjalne komunikaty władzy. Köksal tworzył memy zanim je wymyślono.  Komentuje kulturowe klisze i stereotypy na temat Wschodu. Dekonstruuje orientalistyczny, wyidealizowany obraz raju dla turystów. Skondensowany przekaz 2/5 BZ unaocznia europejskiemu odbiorcy, że „egzotyczne” postrzeganie krajów takich jak Turcja jest przejawem fundamentalnej ignorancji i mentalności post-kolonialnej.

Rezydencja artysty w TRAFO: od 15 lutego do 15 marca 2023 roku

Otwarcie wystawy: 29 czerwca 2023 roku